De titel van dit blog had ik gekozen om aandacht te besteden aan partners die een relatie aangaan en nog moeten gaan ontdekken hoe ze samen rouwen en gedenken wat hen in het verleden is overkomen. De komende dagen is het een actueel onderwerp door Dodenherdenking en Bevrijdingsdag. Sinds de afgelopen Koninginnedag wil ik zo'n situatie er ook bij betrekken omdat zoiets je ook behoorlijk van slag kan doen raken en verwerkt moet worden.
Ook ik ben geschokt en ontdaan door de gebeurtenissen van 30 april jl. en ik vind het fijn dat ik mijn emoties en gevoelens kan delen met mijn partner; dat helpt in de verwerking. Het blijkt uit mijn coachingspraktijk al langer dat het niet vanzelfsprekend is dat je samen kunt rouwen en gedenken; ik schrijf er ook over in mijn boek. In de coachings- en chatgesprekken komt naar voren dat het verschil in het uiten van en omgaan met emoties kan zorgen voor ruis in je relatie.
Het samen kunnen rouwen en gedenken begint met het delen van je gevoelens over het gebeurde met je partner. Of het nu het overlijden van je vorige partner is als je weduwe of weduwnaar bent, je scheiding, het verlies van een dierbare of wat je dan ook intens verdrietig heeft gemaakt, je zult je partner moeten laten blijken wat het met je doet. De een zal wellicht uiterlijk zeer geëmotioneerd zijn, de ander huilt misschien vooral van binnen; het verdriet is er niet minder om. Zolang je aan elkaar kunt vertellen en laten blijken welke gevoelens je erover hebt, kan er begrip ontstaan voor wat jou bezighoudt. Het wordt duidelijker waarom je opeens anders reageert en de ander kan er daardoor op inspelen, je eens even vasthouden, een lief en betrokken hart onder de riem steken, etc. Samen kunnen rouwen en gedenken begint immers ook met het toelaten van de ander tot je gevoelens.
Hoe rouw en gedenk je dan sámen?
Als je een verlies hebt meegemaakt van bijvoorbeeld je partner, kind of een andere dierbare, zul je op onverwachte momenten geconfronteerd worden met herinneringen die je verdrietig maken en ontroeren. Op zulke momenten heeft ieder z'n eigen manier van het omgaan met z'n emoties variërend van een kaars opsteken, muziek draaien, een wandeling langs het strand, een gebed, een gesprek met je partner/vriend(in), etc. In een nieuwe relatie is het aan te bevelen om je behoefte op zo'n moment aan te geven, zodat je partner daar rekening mee kan houden.
Het gedenken van de overledene op bijvoorbeeld de sterfdag, verjaardag of bijzondere dagen krijgt veelal een andere vorm. Er wordt meestal al vooraf bedacht hoe die dag dit jaar zal worden ingevuld en degenen die men erbij wil betrekken worden geïnformeerd. Het moment waarop je je nieuwe partner daarbij laat zijn, kies je zelf. Dat moment wordt veelal bepaald door de intensiteit van de relatie; 'hoe zeker zijn we van elkaar'. Dat wordt mede ingegeven doordat de andere betrokkenen bij het herdenkingsmoment het gevoel willen krijgen dat deze 'vreemde' daarbij 'hoort' te zijn. Het is misschien boud om het zo neer te schrijven, maar de praktijk leert dat het zo gevoeld wordt. En als je daar onvoldoende rekening mee houdt, levert dat de nodige ruis op. Betekent dat, dat je daarmee je eigen gevoel moet verloochenen? Nee, zeker niet. Het duidt er wel op dat dit een heikel onderwerp is waar je samen uitgebreid over zult moeten praten om er allereerst samen over op één lijn te zitten. Je wilt er allebei aan toe zijn om met de andere betrokkenen te gedenken. Vervolgens bereid je de betrokkenen erop voor zodat ze niet ter plekke of kort tevoren 'overvallen' worden. Als het goed is heb je het zo aangepakt dat men het vanzelfsprekend vindt dat je nieuwe partner erbij is, dat jullie nu samen gaan herdenken.
Je eigen plek om te gedenken
Sommigen hebben de behoefte om in huis een eigen plekje te creëren waar ze hun dierbare kunnen gedenken. Dat kan een altaartje zijn in je eigen kamer, een foto op een rustige plek waar je graag zit, een plekje in de tuin, etc. Het is goed om ook dit aan te kaarten als je een nieuwe relatie aangaat. Het zorgt ervoor dat je nieuwe partner begrijpt waarom het belangrijk voor je is, wat het met je doet. En het stelt jullie in de gelegenheid om uit te wisselen hoe je het rouwen en gedenken met elkaar vorm wilt geven. Een levensgroot schilderij in de woonkamer is misschien wel wat jij graag zou willen maar kan je nieuwe partner overweldigen en het gevoel geven in de schaduw te (blijven) staan. Door samen naar een vorm te zoeken die voor jullie allebei goed voelt, ben je bezig om ieders' emotie in de relatie een plek te geven. Het sleutelwoord blijft het delen van je gevoelens, praten met elkaar. Je zult dan ontdekken dat in de loop der tijd er een natuurlijke plek en vorm ontstaat die recht doet aan je gevoelens.
